مس اکسیدی چیست؟ ۵ ویژگی مهم + کاربرد
  • دوشنبه 5 شهریور 1403

آیا می‌دانید مس اکسیدی چیست؟ اکسید مس یا مس اکسیدی یک پوشش سطحی ضد میکروبی برای مواد مختلف از جمله فلزات و شیشه است. اکسید کوپریت همچنین در تولید سلول‌های خورشیدی و LEDها به کار می‌رود. این ماده رایج‌ترین ضد میکروبی مورد استفاده در تولید مواد غذایی است، زیرا در بسیاری از غذاها و نوشیدنی ها از جمله آبجو، شراب، پنیر و مایونز یافت می‌شود. از اکسید مس برای ساخت ضد تعریق، ضدعفونی‌کننده و بستر گربه نیز استفاده می‌کنند و در برخی از داروها یافت می‌شود. در این مطلب از سری مطالب آموزشی ماناماین به بررسی کامل مس اکسیدی، ویژگی‌ها و کاربرد آن خواهیم پرداخت. پس تا انتها با ما همراه باشید.

گروه معدنی و بازرگانی مانا ماین (manamine)  در زمینه خرید و فروش معدن فعالیت می‌کند.

شناخت کلی مس اکسیدی


مس اکسیدی چیست


برای آشنایی با سرمایه گذاری در معدن کلیک کنید.

اکسید مس یک ماده طبیعی است. اکسید مس در طیف گسترده‌ای از مواد معدنی مانند مولیبدن و تنگستن یافت می‌شود، اما معمولاً نمی‌توان آن را به صورت کاملاً خالص در طبیعت مشاهده کرد. امروزه اکسید مس از واکنش مس و اکسیژن تولید می‌شود.

در مطلب قبلی در مورد مس و انواع آن خواندیم. اکسید مس بیشتر به عنوان یک هیدروکسید فلز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده با نام‌ اکسید مس هیدراته (HCuOOH) یا پودر قرمز شناخته می‌شود. اکسید مس به عنوان یک عامل کاهنده آهن، مس و نقره در ترکیبات مختلف به کار می‌رود،‌ زیرا موجب اتصال اکسیژن و آهن می‌شود. اکسید مس همچنین در تولید پراکسید هیدروژن و به عنوان یک جزء در ترکیبات دارویی و کشاورزی نیز یک ماده مهم به شمار می‌آيد.

مس اکسیدی یک ترکیب بسیار ارزشمند است که برای بسیاری از اهداف صنعتی و تجاری از جمله موارد زیر استفاده می‌شود:

  • لعاب دادن شیشه
  • آبکاری الکتریکی
  • تولید کاتالیزورها
  • تولید رنگ‌ها
  • تولید رنگ‌دانه

این ماده یک افزودنی رایج به آب و سایر محصولات خانگی مانند مواد شوینده لباسشویی و خمیردندان است. از این ماده در تولید جواهرات، عکاسی و ساخت طلا نیز استفاده می‌‌کنند.

مطلب پیشنهادی: بزرگترین معادن مس دنیا کدامند؟

ویژگی اول

کاربردهای زیادی برای اکسید کوپریت وجود دارد، از توانایی آن در جذب آرسنیک در آب گرفته تا استفاده در محصولات صنعتی و خانگی مانند نرم‌کننده‌های آب، پاک‌کننده‌ها و عوامل ضد میکروبی.

اکسید مس یک ماده معدنی طبیعی است که در خاک یافت می‌شود. همچنین می‌توان آن را به صورت مصنوعی از سولفات مس تولید کرد. اکسید کوپریت یک جامد به رنگ زرد یا نارنجی است که در کاربردهای مختلفی مانند آئروسل‌ها برای نسوز کردن، روغن‌های روان‌کننده رینگ‌های پیستون و در صنایع الکترونیک (به‌عنوان یک عامل کاهش فشار) استفاده می‌شود.

برای آشنایی با روش ثبت معدن کلیک کنید.

ویژگی دوم

مس اکسیدی یک ترکیب معدنی از عنصر شیمیایی مس به شمار می‌آيد. این ماده پودری با جریان آزاد است که بیشتر به عنوان عامل آلیاژی در آلیاژهای مس، به عنوان مثال، برنز استفاده می‌شود. اکسید کوپریت در طبیعت در تعدادی از مواد معدنی مانند سولفات کوپریت، کربنات کوپریت و کلرید کوپریت یافت می‌شود. اکسید مس یکی از معدود ترکیبات معدنی مورد مطالعه در صنعت انولوژی است.

اکسید مس یکی از مفیدترین ترکیبات در جهان محسوب می‌شود. این ترکیب یک ماده همه‌کاره است که در طیف گسترده‌ای از محصولات روزمره، از کاغذ گرفته تا پلاستیک و لحیم‌کاری استفاده می‌شود. کیفیت این ماده آن را برای طیف گسترده‌ای از کاربردها ایده‌آل می‌کند.

ویژگی سوم

اکسید کوپریت سال‌هاست که در صنعت آتش‌بازی به عنوان یک عنصر کلیدی در جرقه‌های آتش‌بازی، ساخت ترقه و رنگ‌های آتش‌بازی استفاده می‌شود. اکسید مس ترکیبی است که از واکنش مس با اکسیژن تولید می‌شود و از اواخر دهه 1800 در آتش‌بازی‌ها به عنوان یک ماده مناسب برای انجام این کار شناخته شد. اکسید مس یک عنصر مهم در بسیاری از فرمول‌های آتش‌بازی است، زیرا باعث افزایش روشنایی جرقه آتش‌بازی می‌شود و می‌تواند میزان اکسیژن را به صورت لگاریتمی افزایش دهد.

همان‌طور که گفتیم این ماده یک ترکیب زرد یا نارنجی خورنده و سمی با بوی فلزی مانند آهن است. این ماده یک نمک محلول با نام محلول اکسید مس (CuO. 2H2O) را تشکیل می‌دهد. محلول مدنظر به شکل سفید، کریستالی و با طعم فلزی است.

این محلول دارای نقطه ذوب 363.2 درجه سانتی‌گراد و نقطه‌جوش 839 درجه سانتی‌گراد است. این عنصر برخلاف اکسید مس غیر خورنده و غیرسمی است و به مقدار بسیار کمی در پوسته زمین، در غلظت‌های بالا در پوسته اقیانوسی و همچنین در برخی از شهاب‌سنگ‌ها یافت می‌شود.

از مس اکسیدی در تولید فولاد، قلع و سایر فلزات استفاده می‌شود. اکسید مس را می‌توان به اشکال زیر یافت:

  • ناخالص
  • فلز
  • اکسید
  • هیدروکسید

مطالعه کنید: زغال سنگ چیست و چگونه تشکیل می‌شود؟

ویژگی چهارم مس اکسیدی

اکسید مس یک عنصر کلیدی در بسیاری از صنایع شیمیایی صنعتی است و در تولید پارچه‌های مصنوعی مقاوم در برابر لک، ضد آب و مقاوم در برابر حرارت نقش دارد.

اکسید مس یک الکترولیت نیز به شمار می‌آيد که به مقدار کمی در بدن ما یافت می‌شود، اما معمولاً در صنایع غذایی به عنوان تثبیت‌کننده و آنتی‌اکسیدان استفاده می‌گردد. این ماده هنگامی که در غذا استفاده می‌شود، بیشتر به شکل نمک است، اما به صورت کریستال و پودر نیز فروخته خواهد شد.

کریستال‌های اکسید کوپریت اغلب برای تثبیت امولسیون‌هایی استفاده می‌شوند که در محصولات غذایی مانند سس‌های سالاد، اسپری‌ها و بستنی‌ها به کار می‌روند. پودرهای اکسید کوپریت معمولاً در فرایند پخت به عنوان یک عامل تخمیری یا جهت تولید ترشی سبزیجات نیز مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.

مس اکسیدی یا به اختصار یک ترکیب شیمیایی است که به عنوان یک رنگ‌دانه معدنی، به ویژه برای رنگ‌دانه‌های سفید استفاده می‌شود. این رنگ‌دانه یک شکل سفید از اکسید مس با رنگ مایل به سبز است. ماده مذکور در آب نامحلول خواهد بود و به همین دلیل به عنوان رنگ‌دانه در رنگ‌ها و لعاب‌های سرامیکی استفاده می‌شود (البته امروزه در لعاب‌های سرامیکی کمتر از رنگ‌ها استفاده می‌‌کنند). اکسید مس همچنین به عنوان ماده الکترود در الکترودهای خشک کاربرد دارد.

ویژگی پنجم مس اکسیدی

اکسید کوپریت یک اولئورزین رایج است که در غذاهایی مانند غلات، آجیل، میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود. همچنین در کاربردهای دارویی مانند آنتی‌اسیدها، ضد تعریق‌ها، به عنوان بازدارنده و به عنوان یک بیوسید نیز به کار می‌رود. بیشترین کاربرد اکسید مس در تولید کود و مواد دارویی است، اما در تولید فولاد، پلاستیک، کاغذ، رنگ و فرش نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربردهای مهم اکسید مس


[caption id="attachment_10695" align="alignnone" width="2560"]
مس اکسیدی
کاربردهای مس اکسیدی[/caption]


همان‌طور که گفته شد مس اکسیدی یک ترکیب شیمیایی است. این ماده عدد اتمی بسیار بالایی (72) دارد که آن را به یکی از سبک‌ترین فلزات خاکی کمیاب تبدیل می‌کند. اکسید کوپریک اغلب در طبیعت به عنوان ماده معدنی معروف به کوپریت خرد شده یافت می‌شود.

این ماده تنها یک الکترون در لایه بیرونی خود دارد که آن را به یک فلز الکترو مثبت تبدیل می‌کند. همچنین دارای حالت اکسیداسیون +2 است، به این معنی که می‌توان آن را در انواع کانی‌ها با حالت‌های اکسیداسیون مختلف یافت (مانند کانی سیلیکات معروف به aegirine). اکسید مس یک جزء رایج است که در بسیاری از سنگ‌ها و مواد معدنی یافت می‌شود. سایر کاربردهای این ماده عبارت‌اند از:

  • به عنوان یک حلال معدنی آهن کرومی
  • برای تولید رنگ‌هایی مانند: قرمز، سبز و آبی
  • به عنوان پیشرو برای ساخت ریون
  • رنگ‌دانه کردن رنگ یا کریستال‌های سرامیکی
  • برای صیقل‌دادن تجهیزات نوری به عنوان یک ساینده
  • به عنوان یک عامل گوگردزدایی برای روغن‌ها و گازهای نفتی
  • به دلیل خاصیت میکروب‌کشی به عنوان یک حشره‌کش
  • به عنوان نیمه‌هادی‌ها، هادی‌های انرژی فوق‌العاده با تکنولوژی بالا، و تبدیل‌های خورشیدی






اکسید مس چگونه تولید می‌شود؟

برای پاسخ به این پرسش که مس اکسیدی چگونه تولید می‌شود؟ باید بگوییم اکسید مس یک ترکیب طبیعی است که از واکنش شیمیایی بین یون مس و اکسیژن ایجاد می‌گردد. اکسید مس یک ماده شیمیایی است که می‌تواند در بسیاری از کاربردها از لوازم‌خانگی گرفته تا تجهیزات پزشکی به کار گرفته شود.

این ماده شیمیایی را می‌توان در باتری‌ها، ال‌ای‌دی‌ها، پنل‌های خورشیدی و بسیاری از محصولات دیگر یافت. اکسید کوپریت ماده‌ای کم‌هزینه با راندمان بالا و سازگار با محیط‌زیست است. شایان‌ذکر است که روش تولید این ماده تفاوت چندانی در نحوه به کارگیری آن ایجاد نمی‌کند.

امروزه حتی می‌توان این ماده را در آزمایشگاه‌های صنعتی به شکل ویژه‌ای به تولید رساند، اما تاکنون نتیجه مناسبی از این امر حاصل نشده است. به همین دلیل مصرف‌کنندگان کلان این ماده ترجیح می‌دهنده مس اکسیدی را از روش‌های دیگری استخراج کنند. تقاضای بالای موجود جهت به کارگیری این ماده در صنایع مختلف را می‌توان مهم‌‌ترین عامل موجود جهت ضرورت تولید چنین ماده‌ای در آزمایشگاه دانست.

انواع اکسید مس کدامند؟

  • اکسید مس (I)، همچنین به عنوان اکسید مس شناخته می‌شود و از نظر ظاهری پودری مایل به قرمز است.
  • اکسید مس (II)، همچنین به عنوان اکسید مس شناخته می‌شود و از نظر ظاهری یک پودر سیاه است

سخن پایانی

در این متن سعی کردیم کلیه اطلاعات مورد نیاز در مورد مس اکسیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. اکسید کوپریت یک ماده معدنی است و به همین دلیل در بسیاری از محصولات به کار می‌رود. این ماده در گذشته به عنوان رنگ‌دانه برای رنگ کردن پارچه‌ها، مواد غذایی و در صنعت کاغذ و چوب استفاده می‌شده است. جدای از این، خواص منحصر به فرد آن مانند چقرمگی، شکل‌پذیری، رسانایی الکتریکی، شکل‌پذیری سرامیکی، راندمان عالی برای ساخت نیمه‌رساناها و افزایش استحکام فلزات و آلیاژها نیز به افزایش میزان محبوبیت این ماده کمک کرده است.

این ماده از مهم‌ترین ماده‌های موجود در صنعت به شمار می‌آید که آشنایی با خواص آن بر کلیه افرادی که در زمینه معدن و صنایع مرتبط با‌ آن کار می‌کنند یک ضرورت به شمار می‌آید. اکسید کوپریک یا مس اکسیدی می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات مربوط به صنایع تولید رنگ، ساخت تجهیزات الکتریکی و ... باشد. اصلی‌ترین نکته موجود جهت تهیه این محصول رعایت کلیه استاندارهای بین‌المللی جهت تولید آن است.

نظرات و پیشنهادات